3. Festiwal Noworoczny w Narodowym Forum Muzyki

Nowy rok rozpoczynamy w Narodowym Forum Muzyki wyjątkowym karnawałowym festiwalem, pełnym muzyki radosnej, łatwej w odbiorze, a przy tym – jak zawsze w NFM – wykonywanej na najwyższym światowym poziomie. W 2018 rok wejdziemy w doborowym towarzystwie wielkich dam opery – Małgorzaty Walewskiej i Joanny Woś. Niewyczerpanym dobrym humorem podzielą się z nami Zbigniew Zamachowski i Maciej Miecznikowski, w rolę genialnego Mozarta wcieli się Jerzy Stuhr, a przeboje muzyki klasycznej i rozrywkowej wykonają Amadeus Wind Ensemble, NFM Filharmonia Wrocławska i NFM Orkiestra Leopoldinum.

Pierwszym koncertem w NFM w nowym roku będzie gala noworoczna (która odbędzie się w dwukrotnie) wypełniona ariami i duetami z popularnych oper i operetek oraz niezbędną w karnawale muzyką wiedeńską. W eleganckiej sali koncertowej w wytwornym stylu i w szampańskim nastroju rozpoczniemy ten magiczny czas w roku. Drugi koncert festiwalu to olbrzymia dawka energii i optymizmu: fenomen lat 80., niepowtarzalni, niezrównani Blues Brothers rozkołyszą publiczność w tanecznym rytmie. Trzeci wieczór będzie spotkaniem z arcyciekawą osobowością rewelacyjnego i niesztampowego Wolfganga Amadeusa Mozarta. Legendarny kompozytor da nam się poznać przez swe znakomite dzieła młodzieńcze (w nietuzinkowej aranżacji na zespół dęty) oraz poprzez swoje listy i wspomnienia, które uchylą przed nami rąbka tajemnicy jego geniuszu i wprowadzą nas w fascynujący świat wiedeńskich wyższych sfer.

Zapraszam serdecznie do wspólnej wybornej zabawy – artystom i mnie będzie ogromnie miło rozpocząć nowy rok razem z Państwem, przy wspaniałej muzyce z XVIII, XIX i XX stulecia. Podróż w czasie wypełniona wielkimi dziełami minionych wieków zapewni nam mnóstwo pozytywnej energii na cały nowy rok.
Niech zaszumi nam w głowach od upojnej muzyki!

Bassem Akiki
dyrektor artystyczny

5 i 7 stycznia 2018 

GALA NOWOROCZNA 

Jaki utwór mógłby lepiej rozpocząć galę noworoczną niż walc wszech czasów Nad pięknym modrym Dunajem? A jakie dzieło byłoby lepszą kulminacją tego wyjątkowego koncertu niż Marsz Radetzky’ego? Dobór repertuaru nawiązuje do tradycji słynnych koncertów noworocznych Filharmoników Wiedeńskich, transmitowanych przez telewizje na całym świecie. Wrocławska publiczność może cieszyć się równie spektakularnym muzycznym początkiem nowego roku: usłyszy największe przeboje z oper i operetek w wykonaniu artystów, którzy z powodzeniem mogliby uświetnić koncert w Złotej Sali Musikverein – z NFM Filharmonią Wrocławską wystąpią divy Małgorzata Walewska i Joanna Woś.
Szykowna, urodziwa, zmysłowa dama, a przede wszystkim jedna z najbardziej uznanych mezzosopranistek naszych czasów, Małgorzata Walewska jest oklaskiwana na takich scenach, jak Metropolitan Opera czy Royal Opera House w Covent Garden. Partnerowali jej Luciano Pavarotti, Plácido Domingo i José Cura. Dla melomanów w NFM zaśpiewa przepiękne arie miłosne, w tym najbardziej znany hit z przebojowej opery Carmen Georges’a Bizeta – Habanerę. Rola Cyganki łamiącej serca mężczyznom w Sewilli towarzyszy Małgorzacie Walewskiej od początku kariery; artystka przyznała, że chodziła na lekcje flamenco, aby „mieć w postawie hiszpańską godność”. Także w jej wykonaniu zabrzmi polski utwór, aria z opery Hrabina Stanisława Moniuszki – przyjemnej w odbiorze satyry na dziewiętnastowieczną szlachtę.
Podziwiana za połączenie maestrii głosowej z finezją i talentem dramatycznym Joanna Woś zachwyci nas m.in. ariami autorstwa włoskich królów opery: Giuseppe Verdiego, Giacoma Pucciniego i Vincenza Belliniego. Również Polacy mogą się pochwalić kompozytorem bel canta docenianym w samej La Scali! Primadonna Woś zaśpiewa wirtuozowskie Bolero z opery L’aventurier Józefa Michała Ksawerego Poniatowskiego. Był on krewnym króla Stanisława Augusta, dyplomatą cesarza Napoleona III i jednocześnie popularnym w swych czasach twórcą – dziś na nowo odkrytym.
Od równo stu pięćdziesięciu lat Dunaj szumi w tanecznym rytmie – odkąd Johann Strauss syn skomponował walc nad walcami, oczywiście z okazji koncertu karnawałowego. Wystarczy usłyszeć kilka taktów Nad pięknym modrym Dunajem, żeby przenieść się w wyobraźni na bal u cesarza: pary wirują pod kryształowymi kandelabrami wśród szelestu kosztownych sukien i szmeru dworskich ploteczek. Innym popularnym walcem, który zagra NFM Filharmonia Wrocławska, jest hipnotyzująca, deliryczna wręcz kompozycja Arama Chaczaturiana do sztuki Maskarada. Ormiański kompozytor zasłynął też efektownym Tańcem z szablami – jednym z tych utworów, które słyszał chyba każdy: jeśli nie w filmie, to w reklamie, jeżeli nie w klasycznym brzmieniu, to w aranżacji popowej lub rockowej. Sam balet Gajane, z którego pochodzi ta kompozycja, nie zyskał takiej popularności, czemu trudno się dziwić – jest to dzieło propagandowe, a jego akcja rozgrywa się w radzieckim kołchozie. Marsz Radetzky’ego pióra Johanna Straussa ojca jest nie tylko obowiązkowym punktem programu gal noworocznych, lecz także defilad wojskowych i rund honorowych na zawodach jeździeckich. To również wyczekiwany moment, w którym publiczność może – nie wbrew koncertowej etykiecie, lecz właśnie zgodnie z nią – klaskać w trakcie występu. Byle tylko do rytmu!

6 stycznia 2018

HOMMAGE À BLUES BROTHERS

Urok tanich drani, oldskulowy styl nie do podrobienia, niewyczerpana energia i zaraźliwy optymizm, którego tytułowym braciom nie brakuje, choć wciąż pakują się w tarapaty – oto tajemnica sukcesu Blues Brothers. Duet debiutował w amerykańskim programie komediowym Saturday Night Live, ale popularność na całym świecie zyskał dzięki filmowi z 1980 r. – komedii muzycznej z plejadą gwiazd (takich jak Aretha Franklin, Steven Spielberg czy Ray Charles), pełnej samochodowych kraks, widowiskowych scen tanecznych, a przede wszystkim niesamowitej muzyki. Jake Blues wychodzi z więźnia i wraz z bratem Elwoodem postanawia uratować przed zamknięciem bankrutujący sierociniec, w którym się obaj wychowali. Reaktywują swój dawny, nieprzynoszący wcześniej profitów zespół i ruszają w trasę koncertową po USA. Fabuła jest pretekstem do pojawienia się w filmie znakomitych piosenek, które podbiły świat i wywołały modę na soul i rhythm and blues.
Kto nie tańczył choć raz do Everybody Needs Somebody to Love, piosenki, z której przesłaniem trudno się nie zgodzić? Kto nie słyszał nigdy uporczywego i odrobinę złowieszczego ostinata gitary i fortepianu, najbardziej charakterystycznego motywu z Blues Brothers? To temat z serialu detektywistycznego Peter Gunn z lat 50. Z kolei Jailhouse Rock to przebój samego Elvisa Presleya. Gimme Some Lovin’, hit z lat 60., bracia Blues śpiewają w barze dla miłośników country, na estradzie za kratami. Po paru taktach wyjaśnia się, skąd taka aranżacja wnętrza – niezadowolona publiczność ma zwyczaj rzucania butelkami w artystów. Bohaterzy ratują się wykonaniem tematu z westernowego serialu Rawhide – ballada o pracy pastucha bydła przypada słuchaczom do gustu. Wiecznie młoda Minnie the Moocher, piosenka z 1931 r., swoją nieustającą popularność zawdzięcza scatowemu refrenowi powtarzanemu przez publiczność.
Te i inne przeboje w obowiązkowych czarnych okularach, kapeluszach i białych skarpetkach do garniturów wykonają Zbigniew Zamachowski i Maciej Miecznikowski wraz z Jolantą Szczepaniak oraz instrumentalistami. Zamachowski, szerokiej publiczności znany jako aktor, był wielokrotnie doceniany i nagradzany za talent wokalny. Piosenkarz Maciej Miecznikowski poczuciem humoru i dystansem do świata i samego siebie dorównuje braciom Blues. Jolanta Szczepaniak jest prawdziwą osobowością polskiego jazzu i soulu. Doborowa obsada i skrząca się radością muzyka gwarantują, że po koncercie będziemy nucić bluesowe przeboje przez wiele dni, a dobry humor nie opuści nas do końca karnawału.

7 stycznia 2018

GRAN PARTITA

Lekka, pełna orientalnego powabu muzyka i przygody w egzotycznej scenerii – czego więcej potrzeba do sukcesu opery? Uprowadzenie z seraju to burzliwe dzieje Konstancji i jej przyjaciółki, które zostały porwane przez piratów i sprzedane do seraju, czyli pałacu baszy. Osmański dostojnik chce uczynić piękną kobietę swoją nałożnicą, a nadzorca niewolników ostrzy sobie zęby na jej towarzyszkę. Na początku basza zachowuje się jak dżentelmen: zamiast użyć siły, zaleca się do dziewczyny, jednak wobec braku pozytywnej odpowiedzi zaczyna ją straszyć torturami. Na szczęście odsiecz jest blisko: ukochany Konstancji oraz jej służący planują uprowadzenie niewolnic.
Umiejscowienie akcji w seraju pozwoliło Mozartowi sięgnąć po elementy muzyki tureckiej, które były bardzo modne w czasie, gdy po raz pierwszy komponował on dzieło sceniczne dla teatru w Wiedniu. Kiedy słuchamy przesyconych witalnością melodii i wartkich rytmów, trudno nam oprzeć się wrażeniu, że artysta świetnie się bawił, pisząc Uprowadzenie z seraju.
Zbieżność imienia bohaterki z imieniem ukochanej Mozarta, Constanze Weber, jest nieprzypadkowa, podobnie jak wątek niepewnego losu zakochanych. W osiemnastowiecznym społeczeństwie młody kompozytor nie był najlepszym kandydatem na męża. Matka Constanze chciała nawet wzywać policję, by rozdzieliła oblubieńców. Z kolei dla ojca kompozytora śpiewaczka nie była wymarzoną synową i nie zaakceptował tego związku nigdy. Jednak kilka dni po premierze Uprowadzenia z seraju małżeństwo zostało zawarte i okazało się szczęśliwe.
Fragmenty orientalnej opery w aranżacji na instrumenty dęte wykona Amadeus Wind Ensemble. Zespół ten został utworzony w zeszłym roku przez członków London Symphony Orchestra oraz polskich muzyków, by upamiętnić 225. rocznicę śmierci austriackiego geniusza. Uwielbiany przez publiczność aktor Jerzy Stuhr wcieli się w rolę niepokornego kompozytora, odczyta jego listy i przedstawi życie prywatne.
Amadeus Wind Ensemble zagra także wyborną Serenadę B-dur, zwaną „Gran Partitą”, na trzynaście instrumentów dętych. Tego typu muzyka była elementem życia niższych warstw osiemnastowiecznej szlachty, bo zespół z takim składem instrumentalnym był tańszy niż orkiestra, a do tego mobilny – mógł grać w domu, w ogrodzie, w trakcie parady. Mozart, jak przystało na geniusza, wzniósł się ponad rozrywkowy charakter popularnej twórczości i napisał dzieło wybitne. W głośnym filmie Amadeusz pierwsze spotkanie Mozarta z Salierim odbywa się właśnie w trakcie wykonania „Gran Partity”. Filmowy szwarccharakter jest zdegustowany manierami młodego kompozytora, ale rozpływa się nad jego muzyką, rozkoszuje solową partią oboju i tematem granym przez klarnet. Wydaje się mu, że słyszy głos samego Stwórcy.
Więcej światła na tajniki niepojętego talentu i nietuzinkowego charakteru Mozarta oraz na konwenanse cesarskiego dworu rzucą Jerzy Stuhr i artyści Amadeus Wind Ensemble. Ale o wyprzedzającym swe czasy artyście opowie przede wszystkim jego muzyka.