Sonata

Nazwa tej formy muzycznej wywodzi się od włoskiego słowa suonare oznaczającego „brzmieć”. Dawniej (XVII wiek) sonata był to utwór instrumentalny na wiele głosów i w taki sposób stała się przeciwieństwem wokalnej kantaty. Generalnie jest ona wykonywana przez jeden lub dwa instrumenty, z czego jeśli piojawia się ten drugi to jest to zazwyczaj fortepian.
W epoce klasycyzmu oraz romantyzmu sonata złożona była z czterech części, które później pojawiły się w symfonii. Pierwsza część to allegro, z dwoma głównymi, zestawionymi ze sobą tematami, w których używano modulacji w celu zmian tonacji. Następna część to adiagio, część wolna oraz o wolnej strukturze. Natomiast trzecia część taneczna początkowo był to jedynie menuet, później zastępowany często przez scherzo. Ostatnia część sonaty to allegro czasem w postaci ronda.
Warto również wspomnieć o dwóch rodzajach sonaty, które rozwinęły się w baroku, a mianowicie o sonata da camara oraz sonata da chiesa. Pierwsza składa się z preludium lub wstępu oraz dwóch, trzech lub czterech części zazwyczaj powiązanych z tańcem. Natomiast w sonata da chiesa brak elementów tanecznych, jest zbudowana z czterech kawałków: szybkiego-wolnego-szybkiego-wolnego.
Do najbardziej znanych sonat należą między innymi: sonata C-dur Scarlattiego, sonata nr 4 A-dur C.PH.E. Bacha, Sonata Piano' E Forte Gabrielliego, sonata „Księżycowa” Beethovena.

BAROK
Sonata da chiesa g-moll Corelliego w wykonaniu London Baroque.

https://www.youtube.com/watch?v=MkKiQf13S9s

Sonata da camara g-moll Vivaldiego. Wykonuje Purcell Quartet.

KLASYCYZM
Sonata C-dur Mozarta w wykonaniu Christopha Eschenbacha.

ROMANTYZM
Sonata e-moll Brahmsa. Wykonują Stephane Tetreault oraz Sasha Guydukov.

WIEK XX
Sonata nr 1 Ravela. Skrzypce Renaud Capuçon.

https://www.youtube.com/watch?v=Cj7miUnCojQ