RAWA MAZOWIECKA. KONCERT FESTIWALU KOLORY POLSKI

20 lipca 2024, 19.00
Rawa Mazowiecka, kościół pw. Niepokalanego Poczęcia NMP, plac Marszałka Józefa Piłsudskiego 9

Zwycięski występ na tegorocznych Hajnowskich Dniach Muzyki Cerkiewnej zespół Varslavia otworzył tradycyjnym, gruzińskim wielogłosem „Christe Aghsdga”. To jedno z piękniejszych opracowań troparionu paschalnego – dziękczynnego hymnu, który w trakcie liturgii okresu wielkanocnego wielokrotnie rozbrzmiewa w kościołach obrządku wschodniego. W ascetycznym, ale i niezwykle mocnym, dźwięcznym śpiewie chóru Miłosza Bogicia słychać i pokorę, i doniosłość, i wdzięczność, i szczęście, jakie towarzyszą człowiekowi w obliczu zetknięcia z jedną z największych tajemnic chrześcijańskiej wiary – tajemnicą Zmartwychwstania.

Właśnie nieoczywistość i złożony charakter, cechujące pojmowanie radości w kościele prawosławnym, prowadziły dyrektora artystycznego i dyrygenta zespołu przy układaniu programu dzisiejszego koncertu. Między innymi dlatego znalazło się w nim nie tylko wiele pozycji odwołujących się do radości paschalnej, ale i hymnów wielkopostnych, opowiadających o zachodzącej w człowieku przemianie – o drodze od żalu i skruchy do miłości i przebaczenia. Pieśni cerkiewne początkowo utrzymane były w formie jednogłosowych, recytacyjno-psalmodycznych śpiewów. Oparte na skalach modalnych melodie zaadaptowane zostały przez Słowian wschodnich z chwilą przyjęcia chrześcijaństwa bizantyjskiego. Wraz z tłumaczeniem tekstów liturgicznych na staro-cerkiewno-słowiański i idącymi za nim zmianami akcentów sylabicznych oraz melodycznych fraz zaczęły się stopniowo uniezależniać. Coraz częściej przyjmowały formy wielogłosowe, których różne warianty zabrzmią w Kościele pw. Niepokalanego Poczęcia NMP w Rawie Mazowieckiej.

Historia fary sięga pierwszej połowy XVII wieku, choć pierwsze wzmianki o rawskiej parafii datuje się już na wiek XII. Murowany kościół wzniesiony został w stylu barokowym i w nim także utrzymane jest wnętrze wraz z siedmioma ołtarzami. Wśród nich znaleźć można polichromowany na niebiesko ołtarz główny, którego centralny obraz przedstawia patronkę świątyni. Pozować miała podobno jedna z rawskich parafianek, nie znaleziono jednak (jak na razie) potwierdzenia hipotezy w archiwach. Świątynia przechodziła przez ręce jezuitów, pijarów i księży miechowitów, aż w końcu oddano ją pod opiekę księży diecezjalnych, którzy do dziś sprawują nad nią pieczę.

Wykonawcy:
Zespół Muzyki Cerkiewnej Varslavia – laureat Grand Prix 43. Międzynarodowego Festiwalu „Hajnowskie Dni Muzyki Cerkiewnej”
Miłosz Bogić – dyrygent
Ksenia Kamenko – sopran
Kateryna Kuznetsova – alt
Filip Awksietijuk – bas
Antoni Marek – tenor

Program:
wielogłos gruziński – „Christe Agsdga” (Troparion Paschy „Chrystus Zmartwychwstał”)
Stevan Mokranjac – „Tebe Boga Hvalim” (Te Deum)
Petr Dinev – „Błagosłowi dusze moja Gospoda” (Psalm 103)
Oleksandr Tarasenko – „Pod Twoju myłost „(Pod Twoją obronę) (solo: Ksenia Kamenko)
wielogłos diemiestwienny – „Swiatyj Boże” (Trysagion Święty Boże) (solo: Kateryna Kuznetsova)
ks. Piotr Gutkiewicz – „Kondakion Św. Mikołaja”
Vladimir Milosavljević – „Pokajniczka Molitva” (Psalm 6) (solo: Filip Awksietijuk)
Romuald Twardowski – „Wsiakoje dychanie”
Gienadij Łapajew – „Pokajanija otwierzi mi dwiery”
Grigorij Lwowski – „Nynie siły niebiesnyja”
Michał Łaszewicz – „Spodobi Gospodi”
Michał Warszycki – „Bogorodice Diewo” (solo: Filip Awksietijuk)
Sergiusz Rachmaninow – „Błagosłowien jesi Gospodi” (solo: Antoni Marek)
Dmytro Bortnianski – Koncert nr 15 „Priiditie wospoim ludije”
Piotr Czajkowski – „Angieł Wopijasze”
Paweł Czesnokow – „Spasienije sodiełał”