Prapremiera opery „HI§TORY” w Polskiej Operze Królewskiej

Michał Dobrzyński
HI§TORY
PRAPREMIERA
23 listopada 2024, godzina 19.00
Teatr Królewski w Starej Oranżerii w Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie
Opera w dwóch aktach.
Opracowanie libretta: Michał Dobrzyński
Na podstawie manuskryptów (także fragmentów dotąd niepublikowanych) dramatu
Historia (Operetka) Witolda Gombrowicza
Utwór zamówiony przez Polską Operę Królewską.

Ja mam głos. Nie możecie odebrać mi głosu. […]
Niech moja bosa noga towarzyszy
Mym ustom…
będę mówił, boso…

– oto pierwsza deklaracja Witolda, głównego bohatera opery, będącego wcieleniem autora dramatu. Siedemnastoletni chłopak – bez butów – staje do konfrontacji z własną rodziną i reprezentowanymi przez jej członków złudnymi społecznymi ideałami, a następnie z twórcami wielkiej Historii. Do akcji włączeni zostają ojciec, matka i rodzeństwo słynnego dramaturga, a ich charakterystyczne cechy osobowości, a nawet melodie głosów, znajdują odzwierciedlenie w muzyce. W drugim akcie na scenę wkraczają postaci historyczne – m.in. car Mikołaj II, cesarz Wilhelm II, Józef Piłsudski… Przeplatające się wątki osobiste i polityczne tworzą mozaikę znaczeń, groteskową plątaninę zdarzeń realnych i wyobrażonych. To, co miało być „muzyczną komedią” staje się obrazem tęsknoty za nie-uwikłaniem, za wolnością od „formy”, od „gęby”, od „stroju”, od „buta”, od zwodniczości świata, od małej i wielkiej historii.

Michał Dobrzyński występuje w podwójnej roli – kompozytora i librecisty. Tekst opery opracował na podstawie nieukończonego dramatu Historia Witolda Gombrowicza, w tym fragmentów, które nigdy dotąd nie zostały opublikowane. Kopie manuskryptów osobiście udostępniła kompozytorowi pani Rita Gombrowicz. Michał Dobrzyński wraca w ten sposób do twórczej myśli towarzyszącej jego Operetce, sięgając do literackich praźródeł zrealizowanego w 2015 roku utworu. „Jednym z naczelnych zadań mojego pisania to przedrzeć się poprzez Nierzeczywistość do Rzeczywistości” – powiedział kiedyś Gombrowicz, a Michał Dobrzyński za pomocą uniwersalnego języka muzyki przenosi tę myśl w nowy wymiar. Nieukończony dramat pozostawia szerokie pole do muzycznej interpretacji – jak podkreśla sam kompozytor: „wyrazistość myśli i jaskrawa wręcz czytelność użytych Gombrowiczowskich postaci-symboli […] wydaje się w jakiś szczególny sposób korelować z historią rozgrywającą się także dzisiaj i na naszych oczach”.

Wydarzenie pod honorowym patronatem Marszałek Senatu Rzeczypospolitej Polskiej Małgorzaty Kidawy-Błońskiej oraz Rity Gombrowicz.

KIEROWNICTWO MUZYCZNE KAROL SZWECH
REŻYSERIA MACIEJ WOJTYSZKO, JAKUB KROFTA
SCENOGRAFIA WOJCIECH STEFANIAK
KOSTIUMY DOROTA (DOROTHÉE) ROQUEPLO
PRZYGOTOWANIE ZESPOŁU WOKALNEGO JAKUB SZAFRAŃSKI
REŻYSERIA ŚWIATEŁ PIOTR PAWLIK
PROJEKCJE MAREK ZAMOJSKI
ASYSTENT DYRYGENTA KLAUDIA MAZUR
ASYSTENCI REŻYSERA SŁAWOMIR JURCZAK, AGNIESZKA KOZŁOWSKA
INSPICJENTKI WANDA KARPIŃSKA, TATIANA HEMPEL-GIERLACH

OBSADA

WITOLD (KONTRATENOR) / ALBERTYN
MICHAŁ SŁAWECKI

WITOLD (SOPRAN)
IWONA LUBOWICZ

MATKA / CESARZOWA
ANETA ŁUKASZEWICZ / MAŁGORZATA PAŃKO-EDERY

OJCIEC / PROFESOR / CESARZ MIKOŁAJ II / CESARZ WILHELM II / PIŁSUDSKI
ROBERT GIERLACH / PAWEŁ MICHALCZUK

JANUSZ / RASPUTIN / XIĄŻĘ VON PLESS / WIENIAWA DŁUGOSZOWSKI
ŁUKASZ HAJDUCZENIA / ROBERT SZPRĘGIEL

JERZY / XIĄŻĘ VON EULENBURG / ADAŚ MAUERSBERGER
WITOLD ŻOŁĄDKIEWICZ

RENA
DOROTA LACHOWICZ / MONIKA LEDZION-PORCZYŃSKA

ALBERTYNA / KRYSIA
JOANNA FRESZEL

HINDENBURG
PIOTR HALICKI

LUDENDORFF
SYLWESTER SMULCZYŃSKI

AKTORZY
(PROKURATOR, GENERAŁ, GŁOS, PALÉOLOGUE, ADIUTANT, MINISTER WOJNY, MINISTER I, II, III)
SŁAWOMIR JURCZAK, GRZEGORZ KARŁOWICZ, ŁUKASZ KURCZEWSKI

ZESPÓŁ WOKALNY POLSKIEJ OPERY KRÓLEWSKIEJ

ORKIESTRA POLSKIEJ OPERY KRÓLEWSKIEJ