Barokowe Eksploracje i zachwyty nad Bendą – czyli opera komiczna w Szczawnicy

To wyjątkowe wydarzenie miało miejsce w ramach 12. edycji Barkowych Eksploracji w Szczawnicy na scenie Dworku Gościnnego, przyciągając rzesze melomanów oraz kuracjuszy, z różnych części Polski, którzy wytrwale walczyli o miejscówki z przeczuciem, że będzie to niezapomniany wieczór. Przekonanie, że Czesi i komedia to zawsze bardzo udany mariaż, znalazło tutaj swoje dobitne potwierdzenie.

Singspiel „Wiejski targ” J.A. Bendy z 1775 r. – mistrzowsko napisany w stylu wczesnego klasycyzmu, z bogatą instrumentalizacją, do humorystycznego i pełnego dwuznaczności libretta autorstwa F.W. Gottera, porusza uniwersalne ówcześnie tematy relacji zamek – lud i wystawionej na próbę w tych okolicznościach miłości młodych ludzi oraz szczególnie żywy i obrosły legendami temat rekrutacji do pruskiej armii za czasów Fryderyka Wielkiego.
Dzieło zostało znakomicie zinterpretowane i wyreżyserowane przez Magdalenę Švecovą oraz poprowadzone muzycznie przez maestro Marka Štryncla, którego historyczna orkiestra Musica Florea Praha obchodzi w tym roku jubileusz 30-lecia swojej działalności.

Role główne, wymagające od artystów zarówno świetnych kwalifikacji wokalnych jak też aktorskich zostały przekonująco, a jednocześnie z lekkością i naturalnością wykreowane przez czeskich artystów młodego pokolenia.

Na szczególną uwagę zasługuje Doubravka Součková, która znalazła świetny sposób na rozegranie swojej postaci – młodej, uroczej, a jednak niepozbawionej charakteru Baruški. Z powodzeniem zaprezentowała też talent i wysoką kulturę wokalną, szczególnie w lirycznej, koloraturowej arii końcowej, przywołującej (w aspekcie poziomu wirtuozerii) skojarzenie ze słynną mozartowską arią Królowej nocy z „Czarodziejskiego fletu”.

Drugą postacią, która z pewnością na długo zapadła publiczności w pamięć jest Porucznik, rola mówiona, powierzona czeskiemu aktorowi Justinowi Svobodzie, który mistrzowsko wykreował bezpruderyjnego, nonszalackiego i rubasznego aż do granic groteski rekrutera, wykorzystującego swoją pozycję kuzyna Pana z zamku.

Wielkie brawa także dla aktorów drugiego planu – tutaj Švecova znalazła bardzo trafny sposób na podtrzymanie energii spektaklu w momentach bardziej statycznych, ale też nie omieszkała maksymalne wyzyskać scen komediowych m.in. pijatyki w pobliskiej karczmie. Do tego nie zabrakło pomysłowej interakcji z publicznością i humorystycznych wtrętów w języku polskim, a nawet odniesień do Szczawnicy i lokalnego piwa ze Szczawą.

Wielką wartością dodaną spektaklu jest historyczna oprawa całości z dbałością o kostiumy, rekwizyty oraz scenografię i światło – estetyczna uczta na przekór wszelkim przejawom kiczu wkradającym się dziś coraz częściej na operowe sceny.

Było to już ósmy spektakl przywieziony do Szczawnicy na Barokowe Eksploracje przez czeskich artystów. I choć niełatwe kulisy finansowania i skomplikowanej logistyki tego typu wydarzenia wymagają od organizatorów prawdziwej organizacyjnej ekwilibrystyki, mamy nadzieję na kontynuację tej unikatowej w skali całej Polski współpracy artystycznej.

Dyrektor artystyczny/koordynator Barokowych Eksploracji: Agnieszka Żarska.
organizatorzy: stowarzyszenie Szczawnicki Chór Kameralny, Musica Florea Praha, współorganizacja: Pieniny SPA Resort, Centrum Kongresowe Dworek Gościnny w Szczawnicy.
Partner główny: Województwo Małopolskie.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu, pochodzących z Funduszu Promocji Kultury w ramach programu „Muzyka”, realizowanego przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca.
Wsparcie finansowe: Ministerstwo Kultury Republiki Czeskiej, Centrum Kultury, Sportu i Promocji w Szczawnicy, współpraca promocyjna: Czeskie Centrum w Warszawie, PKL Palenica.