24 hymny na chór mieszany

4.03.2012
Niedziela, godz. 18:00
Sala koncertowa Filharmonii
Krzysztof Szydzisz – dyrygent
Chór Filharmonii Wrocławskiej
Agnieszka Franków-Żelazny – kierownictwo artystyczne

Program:

U. Sisask – Gloria Patri – 24 hymny na chór mieszany


Już od czasów starożytnych muzyka nierozerwalnie połączona była z astronomią, wchodząc w skład tzw. quadrivium, czyli grupy będącej częścią siedmiu sztuk wyzwolonych. Pitagorejczycy wierzyli, że świat został stworzony z chaosu poprzez dźwięk i harmonię, a więc zgodnie z zasadami muzycznych proporcji. Uważali oni, że odległości między znajdującymi się w ruchu planetami odpowiadają interwałom muzycznym, planety zaś wytwarzają dźwięki, które z powodu swojej doskonałości i wzniosłości są dla nas niesłyszalne.
Cis, D, Fis, Gis, A to według estońskiego kompozytora Urmasa Sisaska dźwięki tzw. skali planetarnej, która stała się podstawą jego utworów. Bazując na trajektorii planet Układu Słonecznego, wyliczył on teoretyczne wysokości dźwięków dla obrotów Merkurego, Wenus, Ziemi, Marsa, Jowisza, Saturna, Urana, Neptuna i Plutona. Ku jego zaskoczeniu okazało się, że skala ta zgodna jest z japońską skalą pentatoniczną stylu muzycznego kumayoshi. Fakt, że w tym samym czasie w jego ręce trafił katolicki modlitewnik z łacińskimi tekstami, Sisask uznał wręcz za symboliczny. Prace nad 24 pieśniami religijnymi na chór mieszany pod wspólną nazwą Gloria Patri kompozytor ukończył w 1988 roku. Wszystkie pieśni tworzące cykl zostały zaaranżowane w stylu kumayoshi w oparciu o różnorodne techniki kompozytorskie i style muzyczne. Alleluia stanowi fugę, Deo gratias passacaglię, a Agnus Dei kanon. Benedicamus wywodzi się ze szkoły weneckiej chórów naprzemiennych, z kolei utworowi Confitemini blisko do tańców renesansowych. Wolna recytacja Pater noster przywodzi na myśl chorał gregoriański, podobnie jak melizmatyczne Ave Maria zadedykowane estońskiemu dyrygentowi chóralnemu Ene Üleoi. Oremus natomiast to modlitwa wyrażana przez różne szmery i śpiew mormorando.
Gloria Patri Sisaska usłyszymy w wykonaniu Chóru Filharmonii Wrocławskiej pod dyrekcją Krzysztofa Szydzisza. Koncert będzie połączony z niezwykle nastrojową prezentacją multimedialną ruchu planet.