15. Forum Musicum - festiwal NFM od 17 do 25 sierpnia!

15. Forum Musicum
Skarby muzyki polskiej / Treasures of Polish Music
17–25.08.2018, Wrocław

Andrzej Kosendiak – dyrektor generalny / general director
Tomasz Dobrzański – dyrektor artystyczny / artistic director

W 2018 roku piętnasta, jubileuszowa, edycja festiwalu Forum Musicum będzie poświęcona dawnej muzyce polskiej. Rozwój wykonawstwa muzyki dawnej w Europie od dłuższego czasu wpływa na postęp w odkrywaniu i prezentowaniu szerszej publiczności skarbów naszej kultury muzycznej. Dzięki niemu pojawiają się ciekawe, nowe interpretacje oraz następują liczne odkrycia nieznanej dotąd muzyki. W programie Forum Musicum 2018 zaplanowane zostały koncerty, podczas których usłyszymy m.in. niedawno odkrytą muzykę Andrzeja Siewińskiego, Jacka Szczurowskiego i Krzysztofa Klabona oraz nowe interpretacje dzieł Mikołaja z Radomia. Zabrzmią renesansowe pieśni polskie, które zostaną zaprezentowane z dwóch perspektyw: religijnej (polskie kancjonały) oraz polityczno-ideowej (Niezbędnik Sarmaty).

In 2018, the fifteenth anniversary edition of the Forum Musicum festival will be devoted to early Polish music. The development of early music performance in Europe has for a long time affected the progress in discovering and performing the treasures of our musical culture. Thanks to it, interesting new interpretations appear and numerous discoveries of previously unknown music are made. The Forum Musicum 2018 programme includes concerts featuring among others, the recently discovered music of Andrzej Siewiński, Jacek Szczurowski and Krzysztof Klabon, and new interpretations of the work of Mikołaj of Radom. The Renaissance Polish songs will be presented from two perspectives: religious (Polish cantionals) and political-ideological (A Sarmatian Must-Have).

 

15. Forum Musicum
Skarby muzyki polskiej / Treasures of Polish Music
17–25.08.2018, Wrocław

Andrzej Kosendiak – dyrektor generalny / general director
Tomasz Dobrzański – dyrektor artystyczny / artistic director


17.08.2018, piątek, 20:00 / Friday, 8 pm
NFM, Sala Czerwona / Red Hall
Andrzej Siewiński – opera omnia

Lata 90. ubiegłego stulecia przyniosły niespotykany wcześniej rozkwit zainteresowania muzyką dawną oraz związanym z nią historycznym wykonawstwem. Trend ten szybko przeniknął na polski grunt muzyczny, zapoczątkowując szereg nowych wykonań dzieł rodzimych mistrzów okresu renesansu i baroku. Dał on również impuls do tego, aby badać i próbować dokumentować nieznane dotąd zabytki muzyki polskiej.
Lata badań ukazały niezwykle bogate życie muzyczne dawnej Rzeczypospolitej. Z mroków archiwów wydobyto wspaniałe dzieła zarówno autorów już poznanych, jak i tych niesłusznie zapomnianych. Niezwykle interesującym kompozytorem, którego twórczość czekała na odkrycie, jest żyjący na przełomie XVII i XVIII wieku Andrzej Siewiński (zm. 1726), najprawdopodobniej członek działającej wtedy w Krakowie kapeli jezuitów. Jego utwory zachowały się w formie rękopisów głosów wokalnych i orkiestrowych w Bibliotece Diecezjalnej w Sandomierzu. Wykorzystana w nich została technika koncertująca, przez co są cennym świadectwem świetności dawnej muzyki polskiej.

The 1990s brought an unprecedented boom in interest in early music and related historical performance. This trend quickly penetrated the Polish musical field, triggering a series of new performances of works by local masters of the Renaissance and Baroque periods. It also gave the impulse to study and try to document previously unknown monuments of Polish music.
Years of research have shown an extremely rich musical life of the former Polish-Lithuanian Commonwealth. From the darkness of the archives wonderful works of both authors already known and those so far forgotten have been extracted. An extremely interesting composer, whose work awaited discovery, is Andrzej Siewiński, who lived at the turn of the 17th and 18th centuries (died in 1726), most probably a member of the then-existing Jesuit ensemble in Krakow. His works have been preserved in the form of manuscripts of vocal and orchestral voices in the Diocesan Library in Sandomierz. A concertante technique was used in them, which is why they are a valuable testimony to the splendour of the early Polish music.


18.08.2018 r., sobota, 20:00 / Saturday, 8 pm
NFM, Sala Kameralna
Fantasiae, cantiones et choreae – polska muzyka XVI wieku / Polish music of the 16th century
Corina Marti – klawesyn / harpsichord
Michał Gondko – lutnia / lute

Wiek XVI jest tradycyjnie uważany za „złoty wiek” w historii Polski. Przed 1500 rokiem pierwsi władcy z dynastii Jagiellonów osiągnęli sukces i zapewnili swojemu królestwu status ważnego gracza w polityce europejskiej.
Zarówno to, jak i ogólny dobrobyt gospodarczy umożliwiły ich XVI-wiecznym spadkobiercom wzbogacenie dziedzictwa przodków o nowy wymiar kulturowy – zgodnie z ideałami humanizmu i najnowszymi tendencjami artystycznymi importowanymi z wiodących ośrodków kulturalnych we Włoszech, Niemczech i Flandrii. Wczesna muzyka polska została określona jako „polska perspektywa muzyki europejskiej” (M. Perz), a jej znaczenie można dostrzec w monumentalnej tabulaturze klawiaturowej, której właścicielem był niejaki Jan z Lublina działający w klasztorze kanoników regularnych w Kraśniku. Antologia ta, jedna z największych tego typu w Europie, ujawnia imponujący repertuar, do którego uczeni w piśmie mieli dostęp w Polsce w latach 1537–1548: od form abstrakcyjnych i improwizacyjnych, przez aranżacje wokalnej muzyki sakralnej i świeckiej, po tańce.

The sixteenth century is traditionally considered to have been Poland’s “Golden Age”. Before 1500, the first Jagiellonian rulers succeeded in attaining for their kingdom the status of a major player in European politics. This, and the general economic prosperity, enabled their sixteenth-century heirs to enrich the ancestors’ legacy with a new cultural dimension in accordance with the ideals of humanism and the latest artistic trends imported from the leading cultural centres in Italy, Germany and Flanders. The early music of Poland has been described as “Polish perspective of European music” (M. Perz) and the meaning of this may be grasped from a look into the monumental keyboard tablature once owned by a certain Johannes de Lublin at the Canons Regular monastery in Kraśnik. One of the largest of its kind in Europe, this anthology reveals an impressive panorama of repertoire to which its scribes had access in Poland during the years 1537-48: from abstract, improvisatory forms, through arrangements of sacred and secular vocal music, to dances.


19.08.2018 r., niedziela, 20:00 / Sunday, 8 pm
Ratusz, Sala Wielka / Town Hall, Principal Room
Niezbędnik Sarmaty / A Sarmatian Must-Have

…pieśni, nazwijmy je – towarzyskie, o najróżniejszym charakterze: biesiadne, miłosne, polityczne, religijne; zarówno dworskie canzony, jak i ludowe ballady, rycerskie dumy, dziadowskie zawodzenia, do tego psalmy i część utworów wielogłosowych, które da się zawyć, siedząc przy stole albo prowadząc mazura czy poloneza. A także użytkowe notacje prostych tańców. Czyli różnorodny świat piosenki i melodii plus minus popularnych. Można zaryzykować stwierdzenie, że niemal wszystko, co do tego zespołu repertuarowo należy, jest niewysokiego lotu, zwłaszcza jeśli chodzi o stronę muzyczną. Te piosenki i pieśni powstawały zarówno pod wpływem „niskiej” muzyki zachodniej – zwłaszcza włoskiej, ale także francuskiej i niemieckiej – jak i świata melodii tudzież zwyczajów miejscowych, które dziś określilibyśmy jako „ludowe”…

Songs, let's call them social, of various character: feast, love, political, religious; both court canzonas and folk ballads, knightly ballads, beggars’ wailing, psalms and some polyphonic pieces that can be sung at the table or by leading a mazurka or a polonaise, and also useful notations of simple dances. That is a diverse world of more or less popular songs and melodies. One can risk the statement that almost everything that belongs to this repertoire is of a low flight, especially when it comes to the music side. These popular and serious songs were created both under the influence of ‘low’ western music, especially Italian, but also French and German, as well as deriving from the world of melody and local customs, which today we would call ‘folk’…


24.08.2018 r., piątek, 20:00 / Friday, 8 pm
Kolegiata Świętego Krzyża i św. Bartłomieja / Collegiate Church of the Holy Cross and St Bartholomew
Mikołaj z Radomia – opera omnia / Mikołaj of Radom – opera omnia

Mikołaj z Radomia był pierwszym polskim kompozytorem europejskiego kalibru. Jego talent i wykształcenie pozwoliły mu nie tylko tworzyć na poziomie dorównującym największym kompozytorom owego czasu, lecz także przyczynić się do rozwoju muzyki europejskiej. Niestety, nic dziś nie wiemy o jego życiu, a do naszych czasów przetrwało jedynie dziesięć utworów jego autorstwa. Jednak nawet tak szczupły stan zachowania twórczości tego kompozytora pozwala poznać nam jego swoisty, retoryczny styl, niezwykłą wyobraźnię brzmieniową i bogactwo polifonicznego i harmonicznego języka muzycznego.
Utwory Mikołaja z Radomia są, z wyjątkiem jednej czterogłosowej pary mszalnej, typowo dla jego czasów trzygłosowe. Jest to muzyka głównie liturgiczna: trzy pary mszalne Gloria i Credo, słynny Magnificat
i Alleluja. Z dwóch zachowanych utworów świeckich zwraca uwagę motet Hystorigraphi aciem mentis, który posiada tekst napisany na okoliczność narodzin księcia Kazimierza, syna Władysława Jagiełły, i stanowi manifest politycznego znaczenia Polski w ówczesnej chrześcijańskiej Europie. Wyrafinowana muzyka tego utworu oraz skomplikowany, bogaty w symbolikę tekst w języku łacińskim i greckim są też świadectwem poziomu polskiej kultury tamtych czasów. Świecki charakter ma prawdopodobnie jeszcze jeden utwór, napisany w formie dwuczęściowej ballady – niestety, zachowany bez tekstu.
Twórczość Mikołaja z Radomia, kompozytora tak ważnego dla polskiej kultury muzycznej, ciągle pozostaje nieznana. Przyczyną tego jest zapewne brak znajomości odpowiednich dla jego muzyki technik wykonawczych i nic nie mówiący współczesnym muzykom zapis kompozycji. Zespół Ars Cantus od początku swego istnienia zajmował się odtwarzaniem tych technik i odczytywaniem twórczości  kompozytora przez pryzmat historycznego kontekstu i tekstów liturgicznych. Dzięki tym badaniom muzyka Mikołaja z Radomia może dziś ujawnić całą swą subtelną urodę.

Mikołaj of Radom was the first Polish composer of European calibre. His talent and education allowed him not only to create at the level of the greatest composers of his time, but also to contribute to the development of European music.
Unfortunately, we know nothing about his life today, and only ten of his works have survived to our times. However, even such a slim state of preservation of this composer's work allows us to get to know his peculiar, rhetorical style, unusual sound imagination and richness of polyphonic and harmonic musical language. The works of Mikołaj of Radom are, with the exception of two four-part sections of the mass , three-voiced typically for his time. This is mainly liturgical music: three sets of Gloria and Credo, the famous Magnificat and Alleluia. Of the two preserved secular works, the motet Hystorigraphi aciem mentis, which sets a text written for the birth of prince Kazimierz, the son of Władysław Jagiełło, is a manifesto of the political significance of Poland in contemporary Christian Europe. The sophisticated music of this work and the complicated, symbolic text in Latin and Greek are also a testimony to the level of Polish culture of that time. Probably, one more song has a secular character, written in the form of a two-part ballad. Sadly, its text has not been preserved.
The work of Mikołaj of Radom, a composer so important for Polish musical culture, continues to  remain largely unknown. The reason for this is probably deficient knowledge of performance techniques suitable for his music and the notation of his compositions that communicates nothing to musicians of our day. Since the beginning of its existence, the Ars Cantus ensemble has dealt with recreating these techniques and reading the composer's work from the point of view of historical context and liturgical texts. Thanks to this research, the music of Mikołaj of Radom may reveal his subtle beauty today.


25.08.2018 r., sobota, 20:00 / Saturday, 8 pm
Klubokawiarnia Mleczarnia / Mleczarnia Club & Cafe
Potańcówka jubileuszowa / Anniversary Dance Party
Kapela Brodów

Kapela Brodów zagra polską muzykę tradycyjną. W programie znajdą się też motywy żydowskie i melodie z pogranicza polsko-rusińskiego. Obery, kozaki, polki, wiwaty, mazurki ,chodzone… Na cymbałach, skrzypcach, trąbkach, bębnach. Muzyka wielce energetyczna, niezmiernie wyraźna, czasem liryczna. Potańcówkę poprowadzi wytrawny tancerz, który wszystko pokaże, wszystkimi zakręci.

Kapela Brodów will play traditional Polish music. There will also be Jewish motifs and the Polish-Ruthenian borderland. Obereks, cossacs, polkas, cheers, mazurkas, polonaises... On dulcimer, violin, trumpets, drums. The music is grossly energetic, extremely expressive, sometimes lyrical.
For those with two left legs, a seasoned dancer will lead, show, and spin.