„Corona aurea” – Ensemble Inégalité

Czterej kompozytorzy niczym cztery klejnoty zdobiące tytułową złotą koronę to dowód na to, że młodzi artyści zespołu Inegalité nie boją się zmierzyć z dziedzictwem polskiej kultury muzycznej epoki baroku. Wybór kompozycji umieszczonych na niniejszej płycie stanowi przegląd najciekawszych utworów instrumentalnych najbardziej uznanych polskich twórców tamtych czasów. Marcin Mielczewski to kompozytor, który za życia był znany zarówno w kraju jak i za granicą. Zachowany dorobek kompozytorski tego nadwornego kapelmistrza Wazów, w większości reprezentowany przez dzieła należące do gatunków muzyki wokalno-instrumentalnej, w sposób szczególny uzupełniony jest o kompozycje instrumentalne. To właśnie muzyka instrumentalna, a w szczególności jego canzony, w których pobrzmiewają echa polskiej i zagranicznej muzyki tanecznej, stanowi cenne źródło do poznania gustów muzycznych I poł. XVII w. Canzona to popularna w epoce renesansu i baroku forma muzyki instrumentalnej, powstała wskutek praktyki transkrybowania wokalnych utworów wielogłosowych na instrumenty. Nova Casa, Bentrovata i Spandesa to canzony Adama Jarzębskiego z jego znakomitego zbioru Canzoni e concerti.

Jarzębski był twórcą prawdziwie wszechstronnym – kompozytorem, skrzypkiem, architektem i autorem tekstów, w tym słynnego Gościńca albo krótkiego opisania Warszawy. W swoich canzonach nie określa obsady wykonawczej, wobec czego te utwory mogą być wykonywane przez różnorodne składy. Dzięki temu ich wykonania za każdym razem przynoszą możliwość nowych i świeżych pomysłów. I tak też w jednej z canzon (Nova Casa) w wykonaniu zespołu Inegalité usłyszymy violone – rodzaj violi da gamba. Tytuł niniejszej płyty nawiązuje do jednej z kompozycji Jarzębskiego. To właśnie ze zbioru Canzoni e concerti pochodzi tytułowa Corona aurea.

Sylwester Stanisław Szarzyński jest dla nas jednym z najbardziej enigmatycznych spośród polskich kompozytorów czasów baroku. Jedynym pewnym faktem dotyczącym jego życia jest, że był mnichem któregoś z zakonów. Jego zachowany dorobek kompozytorski potwierdza, że był to twórca dla którego duchowość i religia stanowiły ważny punkt życia doczesnego i artystycznego.

Jego przepełnione liryczną melodyką nastrojowe koncerty kościelne Ave Regina, Iesu spes mea, Veni Sancte Spiritus dzięki odzwierciedlaniu tekstu słownego za pomocą muzycznych figur retorycznych stanowią doskonały przykład muzyki dojrzałego baroku.

Słynny zbiór Mikołaja Zieleńskiego Offertoria et Communiones totius anni wydanego drukiem w roku 1611 w Wenecji, stanowi korpus zachowanych dzieł najwybitniejszego polskiego twórcy przełomu renesansu i baroku. Zieleński swój utrzymany w stylu tzw. szkoły weneckiej zbiór ofertoriów i komunii na cały rok kościelny zadedykował biskupowi Wojciechem Baranowskiemu, prymasowi Polski, a także mecenasowi kompozytora. Trzy Fantazje stanowią jedyne kompozycje instrumentalne zawarte w tym zbiorze. Płyta ta jest przekrojowym zestawieniem polskiej muzyki instrumentalnej od schyłku renesansu po dojrzały barok. Kompozycje te ukazują pełen wachlarz walorów muzyki tamtych czasów. Od lekkich i melodyjnych, a zarazem imitacyjnych canzon, po muzykę religijną, przepełnioną nabożną zadumą. Dualizm sacrum i profanum egzemplifikuje wykorzystanie dwóch instrumentów klawiszowych: przywodzącego na myśli muzykę świecką klawesynu oraz przenoszącego słuchacza swoim organowym brzmieniem w zadumę odpowiednią dla muzyki religijnej pozytywu.

Ensemble Inégalité
Zespół muzyki dawnej ensemble inégalité powstał w 2017 roku. W jego skład wchodzą: Irena Filuś (skrzypce barokowe), Natalia Tyrańska (skrzypce barokowe), Weronika Kulpa (wiolonczela barokowa) i Marek Przywarty (klawesyn, organy). Członkowie zespołu są absolwentami oraz pracownikami Katedry Klawesynu, Organów i Muzyki Dawnej Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy. Jako zespół muzyki dawnej współpracowali m.in. z takimi profesorami, jak Urszula Bartkiewicz, Daniel Deuter, Markus Möllenbeck, Barbara Maria Willi, Anton Birula, Frank de Bruine, Christian Zincke, czy Marek Rzepka. Ensemble Inégalité działa w nurcie wykonawstwa historycznie poinformowanego.

W swoim dorobku artystycznym zespół ma liczne koncerty na terenie całej Polski, z których najważniejsze to występ podczas Wiosennych Dni Muzyki Organowej i Kameralnej w Łódzkiej Archikatedrze oraz Toruńskiego Festiwalu Nauki i Sztuki. Ważnym wydarzeniem dla zespołu było nagranie koncertu w TVP Kultura w ramach programu „Scena Muzyczna”. Ensemble Inégalité w 2018 roku wydał swoją debiutancką płytę La Variété, w której programie jest muzyka z pięciu ośrodków europejskich: Francji, Włoch, Polski, Niemiec i Anglii. W 2022 wydał swoją drugą płytę Corona aurea, zawierającą utwory instrumentalne i wokalno-instrumentalne polskiego baroku.

Zespół podejmuje współpracę z innymi artystami – w celu nagrania płyty z muzyką polską nawiązał współpracę z sopranistką Zofią Skowron i Łukaszem Macioszkiem (violone/kontrabas). Ensemble Inégalité działa również we współpracy z programem Regionalna Inicjatywa Doskonałości, w ramach którego współpracował z takimi artystami, jak Jakub Józef Orliński. Klawesynista zespołu – Marek Przywarty – w 2018 roku otrzymał Stypendium Prezydenta Miasta Bydgoszczy dla osób zajmujących się twórczością artystyczną i upowszechnianiem kultury, co pozwoliło na realizację nagrania pierwszej płyty. Członkowie Ensemble Inégalité są stypendystami programu Młoda Polska 2021, aktywnie promując kulturę polską w kraju i zagranicą.

www.facebook.com/ensembleinegalite/