LUTOSŁAWSKI in memoriam

Płyta zawiera 4 wybitne dzieła muzyki polskiej XX wieku: „Adagietto” z opery „Raj utracony” i „Stabat Mater” na 3 chóry a cappella Krzysztofa Pendereckiego, „Muzykę żałobną” Witolda Lutosławskiego oraz „Stabat Mater” Karola Szymanowskiego. Są to utwory o bardzo zróżnicowanym charakterze, środkach wyrazu i formie, ale wszystkie połączone ideą intensywnego przeżycia religijnego lub egzystencjalnego.


Płytę rozpoczyna orkiestrowe, mroczne „Adagietto”, stanowiące niejako wstęp do ekspresyjnego, dramatycznego „Sabat Mater”, w którym Penderecki zastosował cała gamę awangardowych technik wokalnych.

Kulminację płyty stanowi „Muzyka żałobna” Lutosławskiego, skomponowana w 1958 roku, będąca punktem zwrotnym w twórczości kompozytora, ze względu na zastosowaną stylistykę i nowy język muzyczny. Jak mówił sam kompozytor: „To, co wypracowałem w tym utworze, to raczej zespół sposobów, które pozwalają mi z jakimś sensem poruszać się w obrębie 12 tonów, oczywiście poza systemem tonalnym i poza dodekafonią.” Prawykonanie utworu odbyło się w 1958 roku w Katowicach – grała znakomita Wielka Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia - dzisiejszy NOSPR.

Płytę zamyka przepiękne „Stabat Mater” Karola Szymanowskiego na głosy solowe, chór mieszany i orkiestrę. To arcydzieło polskiej muzyki sakralnej stanowi niezwykłe połączenie elementów archaizujących (nawiązanie do polskiej muzyki dawnej), nastrojów ludowych i prostoty środków wyrazu. Sam Szymanowski twierdził, że ostatnia część utworu to najpiękniejsza muzyka jaką kiedykolwiek napisał. Solistami w „Stabat Mater” są Bożena Harasimowicz-Haas (sopran), Ewa Marciniec (alt) i Wojciech Drabowicz (baryton).

Największym atutem płyty – obok znakomitych solistów i zespołów (Chór Polskiego Radia w Krakowie, Chór Filharmonii w Krakowie oraz narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia w Katowicach) jest udział samego Krzysztofa Pendereckiego jako dyrygenta. Penderecki nie tylko odkrywa przed słuchaczem niuanse własnych kompozycji, ale z wielkim zrozumieniem i precyzją prowadzi słuchacza przez dzieła Lutosławskiego i Szymanowskiego.

Najnowsza płyta Polskiego Radia zachwyci nie tylko wymagających koneserów muzyki współczesnej, ale zainteresuje każdego miłośnika muzyki, wprowadzając go w fascynujący świat polskich mistrzów XX wieku.